Skip to main content

Thế giới đã phẳng hay vẫn tròn?

Những thương hiệu mới nổi dạng như Google, Zara, Ebay là những dẫn chứng hiếm hoi của “thế giới phẳng” và suy cho cùng, chúng đều là những thương hiệu dẫn đầu sáng tạo trong nhưng lĩnh vực mới (với nghĩa đích thực của từ này là chưa từng hiện diện trên thế giới cho đến thời điểm nó phát minh ra) nhất định.


Nhà báo đã từng ẵm giải Puttlizer, Thomas L. Friedman, hẳn có lý khi chỉ ra thời đại toàn cầu hoá phiên bản 3.0. Với mười lực kéo phẳng trái đất tạo ra một thế giới của những năm đầu thế kỷ 21. Không còn chỗ cho những quốc gia đứng bên lề cuộc chơi, và cơ hội “bình đẳng” cho mọi cá nhân, mọi quốc gia nhờ những tiến bộ vượt bậc của công nghệ và các định chế toàn cầu. Liệu thế giới phẳng này có trở thành cơ hội cho Việt Nam?

Trước hết xin được trích ra đây vài dẫn chứng.

• Dẫn chứng 1: “Các thương hiệu Trung Quốc liệu có thể bành trướng ra thế giới? Câu trả lời là có thể, nhưng không dễ dàng gì.”. Trong một nghiên cứu mới đây của McKinsey, rất nhiều nhà sản xuất Trung Quốc đã chứng minh một cách thuyết phục rằng họ có thể tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao với giá cả hợp lý. Những thương hiệu hàng đầu Trung Quốc như Haier, Lenovo, SVA với tham vọng chinh phục thế giới vẫn chỉ giữ một tỷ lệ doanh số khiêm tốn từ thị trường ngoài Trung Quốc theo thứ tự là 11%, 6% và 33% (bao gồm cả liên doanh) trong năm 2002. Liệu những giải pháp đầy tham vọng bành trướng ra thế giới khi đặt nhà máy tại Mỹ của Haier, khi mua lại dòng máy tính cá nhân IBM Thinkpad của Lenovo, khi liên doanh với nước ngoài của SVA có giúp gì cho các thương hiệu Trung Quốc. Những thách thức vẫn còn đó khi thị trường hàng điện tử vẫn còn đó những thương hiệu hàng đầu như Samsung, Sony, Hitachi và một thói quen tiêu dùng khó bỏ của thị trường không lồ của thế giới đối với mặt hàng này là Mỹ, Châu Âu là thay thế những tủ lạnh lớn hơn với thương hiệu đã dùng trước đó.

• Dẫn chứng 2: Trong một bài phát biểu mới đây, Lý Hiển Long, Thủ tướng Singapore đã đưa ra một chương trình nhằm biến Singapore thành “thỏi nam châm” thu hút nhân tài của thế giới. Một văn phòng mới với tên gọi là Dân số và công dân, trực thuộc Văn phòng thủ tướng, để đảm đương trọng trách chiêu hiền đãi sĩ, quảng bá thông điệp ra nước ngoài. Đồng thời, Singapore sẽ luôn khuyến khích người nhập cư giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc và tiếng mẹ đẻ của người nhập cư. Một chính sách táo bạo, tham vọng và có tính khả thi khi sẵn sàng chấp nhận sự khác biệt cả về văn hoá, sắc tộc. Cùng thời điểm này, trên diễn đàn Quốc Hội Việt Nam lại rộ lên những vấn đề về hiệu quả của các doanh nghiệp Nhà nước, của việc bỏ hay không bỏ hộ khẩu, thành tích ảo trong giáo dục, v.v

• Dẫn chứng 3: Trong một 100 thương hiệu có giá trị nhất thế giới do Interbrand công bố gần đây, lại cũng như những năm trước cho dù thứ tự có thay đổi, nhưng cũng là danh sách hầu hết là các thương hiệu của Mỹ và có tuổi đời hàng nhiều chục năm. Những Coca cola, IBM, GE, McDonald’s, … vẫn là những thương hiệu đã sáng giá trong quá khứ, đang sáng giá ở hiện tại và chắc hẳn cũng sẽ sáng giá trong tương lai. Gần 30 năm mở cửa nền kinh tế, với tốc độ tăng trưởng kinh tế kỷ lục cả về độ bền lẫn tỷ lệ, vẫn chưa có thương hiệu Trung Quốc nào len chân được vào sân chơi của những anh hào. Những thương hiệu mới nổi dạng như Google, Zara, Ebay là những dẫn chứng hiếm hoi của “thế giới phẳng” và suy cho cùng, chúng đều là những thương hiệu dẫn đầu sáng tạo trong nhưng lĩnh vực mới (với nghĩa đích thực của từ này là chưa từng hiện diện trên thế giới cho đến thời điểm nó phát minh ra) nhất định.

Thế giới phẳng, điều đó có vẻ là như vậy. Mười lực phẳng của Thomas L. Friedman có sức thuyết phục không chê vào đâu được. Tuy nhiên, hành động như thế nào trong thế giới phẳng đó mới là bài toán các quốc gia và doanh nghiệp cần tính toán. Từ một vài dẫn chứng khái quát trên xin mạo muội đưa ra một vài nhận định:

• Các nước trong thời đại toàn cầu hoá 3.0 phải (không thể đứng ngoài) bước vào cuộc đua tranh cùng thiên hạ. Tuy nhiên, cần phải nhớ rằng, tuy phẳng, tâm của mặt phẳng vẫn có. Đó là các cực: Mỹ, Châu Âu, các nước rồng mới Nhật, Hàng Quốc và con hổ đang vươn vai thức giấc Trung Quốc

• Luật pháp và các định chế về sở hữu trí tuệ sẽ là lực tròn hoá giải cả 10 đạo quân phẳng hoá của Thomas. Cùng với thói quen cố thủ của người tiêu dùng, thoảng hoặc có tạo ra những thương hiệu để phục vụ cho người ngoài hành tinh thì khi đó, hoạ chăng mới có cơ may cho những thương hiệu mới.

• Phải tạo ra những phát minh đích thực, đi trên những con đường rất riêng không sao chép thì may ra một quốc gia mới tạo được lãnh thổ cho mình trong thế giới phẳng. Muốn vậy, không cách nào khác, xã hội phải là nền tảng ươm mầm các sáng tạo, và cùng với sự can thiệp tối thiểu của Nhà nước là cơ may cho các quốc gia chậm chân bước vào “thế giới phẳng”

Sài Gòn, August 24, 2006
Đoàn Đình Hoàng
(Được lượt trích đăng trên TBKTSG số 39-2006, 21/9/2006)

Comments

Popular posts from this blog

Định
 vị 
Việt 
Nam


Việt
 Nam
 ở
 đâu 
trong 
bản 
đồ 
thế 
giới?
 Câu 
hỏi
 trở 
nên 
nóng 
bỏng 
hơn
 bao 
giờ 
hết vì 
quá 
trình 
toàn 
cầu 
hoá 
diễn 
ra 
ngày 
càng 
mạnh 
mẽ 
và 
sâu 
rộng.
Chắc 
chắn,
“ở đâu”
 hoàn 
toàn
 không 
là 
vị 
trí 
địa 
lý 
mà 
là 
trong 
chuỗi 
giá 
trị 
toàn 
cầu,
trong 
tâm
 trí
 người 
tiêu 
dùng 
thế 
giới. 
 Không 
hẹn 
mà 
gặp,
 Philip 
Kotler,
một 
chuyên 
gia 
tiếp
 thị
 tầm
 cỡ
 thế 
giới,
 và 
như 
mới 
đây 
với 
Michael 
Porter,
 chiến 
lược 
gia 
hàng 
đầu 
thế
 giới, cùng đặt ra câu hỏi này cho Việt Nam. Ai cũng biết một quốc gia cần xác định cho mình một chỗ đứng độc đáo trong nền kinh tế toàn cầu. Việt Nam cũng không là ngoại lệ. Toàn cầu hoá, một thuật ngữ không còn xa lạ ngay cả với người nông dân Việt Nam. “Bếp ăn thế giới” ý của Philip Kotler, hay “nông nghiệp – thuỷ sản” từ Michael Porter chỉ là hai gợi ý có tính tham khảo (vì thực sự các chuyên gia bậc thầy này chưa nhận được một đơn hàng chính thức cho việc xây dựng định vị Việt Nam). Tuy nhiên, mộ

Thị trường bia, thời của tay chơi

Tay chơi nào trụ hạng? Trong cái nắng Sài Gòn tháng Tư oi người, các băng rôn quảng cáo “Zorok, hai loại lúa mạch, một vị bia” góp phần làm nóng thêm áp lực cạnh tranh trong thị trường bia tại Việt Nam. Với một thị trường có sức tăng trưởng 2 con số và sức tiêu thụ bia đầu người năm chỉ mới 18 lít/người (2006) còn ở mức thấp so với trung bình của thế giới quả có sức hấp dẫn mạnh mẽ cho bất kỳ doanh nghiệp nào. Theo quy hoạch tổng thể ngành bia - rượu - nước giải khát của Bộ Công nghiệp được phê duyệt tại Quyết định 18/2007/QĐ-BCN, ngày 08/5/2007, sản lượng bia của Việt Nam năm 2005 là 1,53 tỷ lít và sẽ gia tăng lên đến 3,5 tỷ lít vào năm 2010, mức đầu tư tương ứng trong giai đoạn từ 2005 đến 2010 là 31,809 tỷ đồng. Xem thêm đồ thị về quy hoạch ngành bia Việt Nam đến năm 2010 của Bộ công nghiệp . Trước hết, xin được điểm qua một vài gương mặt điển hình làm nên bức tranh ngành bia Việt Nam. Lâu đời và danh tiếng phải kể đến Sabeco, tổng công ty bia – rượu – nước

Tình huống trà xanh Không độ và C2

Trà xanh đóng chai (Ready-to-drink) trở thành một chủ đề được thảo luận nhiều trong thời gian gần đây. Quan sát các sự kiện liên quan đến loại sản phẩm này, chúng ta có thể rút ra được những kinh nghiệm quý báu cho hoạt động truyền thông thương hiệu. Bài viết được phân tích dưới góc độ hơi thiên về chiến lược marketing thông qua quan sát và khảo cứu của tác giả từ các thông tin thu thập từ nhiều nguồn và các điều tra trực tiếp với người tiêu dùng với quy mô nhỏ để phục vụ cho luận điểm của bài viết. Bài viết, do vậy, nên được nhìn nhận dưới góc độ quan điểm của người hành nghề marketing và mong muốn được chia xẻ các ý kiến của bạn đọc về vấn đề này. Trà xanh là một thứ thức uống phổ biến trên thế giới từ hàng ngàn năm nay, đặc biệt là khu vực châu Á như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, v.v. Tại một số quốc gia, uống trà còn được nâng lên thành nghệ thuật và với những nghi thức đặc biệt, phức tạp. Cuộc sống hiện đại thúc đẩy ngành công nghiệp nước uống tiện dụng phát triển mạnh